Ana SayfaDİJİTAL DOĞANLARDijital Çağda EbeveynlikBir Sokak Gösterisinden Pedagojik Notlar

Bir Sokak Gösterisinden Pedagojik Notlar

Londra’da bir pazar yerinde yürüyorum. Uzak olmayan bir mesafeden gelen sese ve eşlik eden gülüşmelere doğru daha bir sıklaştırıyorum adımlarımı. Az ileride, taşınabilir bir cihaza bağladığı mikrofonu ile hikayeler anlatan bir performans sanatçısı görüyorum. Küçük bir kalabalık, dikkatli gözlerle kendisini izliyor; yaptığı şakalara kahkaha ve alkışlarla karşılık veriyorlar. İngiliz aksanını takip etmek zormuş diye geçiriyorum içimden. Kalabalık gittikçe artıyor. Gösterici, dikkatleri üzerinde toplama ve sürmesini sağlamada oldukça başarılı. Arada şakalarını kaçırsam da yine de gülebiliyorum.

Hikayelerini tamamladıktan sonra akrobatik bir gösteri yapacağının haberini veriyor. Anlattığı eğlenceli hikayelerle etkilediği kalabalığı şimdi de heyecanlandıracak belli ki… Arkasında duran duvara yasladığı ve gösterisi esnasında daha önce dikkat etmediğim bir merdivene doğru uzanıyor. Üzerindeyken dengeyi sağlamak ve sürdürmek zorunda olduğu bu merdivenin basamaklarına teker teker çıkıyor. Her bir basamakta kalabalık, kocaman bir alkışla ödüllendiriyor kendisini. Merdivenin üzerindeyken korktuğunu söylese de yaptığı işte ne kadar usta olduğu hissediliyor. O nedenle kalabalık, endişeli bir bekleyişten uzak, her bir basamakta anlattığı kısa hikayelere gülmekle meşgul.

Merdivenin en üst basamağına tırmanmasının ardından, izleyiciler arasından çocuk bir yardımcıya ihtiyacı olduğunu söylüyor ve gözlerini kalabalığın arasındaki çocukların üzerinde gezdiriyor. Henüz birkaç çocukla göz göze gelmişken hemen solumda duran, sekiz yaşlarında bir kız çocuğu atılıyor. Cesareti büyük bir alkışı hak ediyor kalabalıktan. Sahnenin ortasına gelip önce göstericiyi selamlıyor. Gösterici, yüksek sesle adını söylemesini istediğinde adının Lilly olduğunu öğreniyoruz. Lilly, sakin ve kendinden emin görünse de yüzündeki çocuksu heyecan kalabalığa da geçiyor. En öndeki izleyicilerin birkaç adım gerisinden gösteriyi izleyen ebeveynlerine bakıp gülümsüyor. İçten bir gülümsemeyle karşılık veriyor ebeveynleri. Babası, cep telefonunun kamerası ile kayıt yapmaya başlıyor.

Gösteriyi yapan kişi; ondan nasıl bir yardım istediğini, güvenliği için neler yapması gerektiğini araya şakalar sıkıştırarak anlatıyor. Kurallar konusunda anlaştıktan sonra, ilk olarak az ileride yerde duran üç lobutu sırayla kendisine atmasını istiyor. Lilly, anlatılanı sakince dinliyor ve ardından yerde duran lobutların yanına koşarak birini alıp geri geliyor. Gösterici, üçe kadar sayacağını ve üç dediğinde lobutu yukarı doğru fırlatmasını istediğini söylüyor Lilly’ye. O, üç dediğinde Lilly lobutu fırlatıyor; fakat göstericiye ulaşmadan yere düşüyor. Kalabalık gülüyor tabii. Lilly, ağlayarak ebeveynlerine doğru koşuyor. Ebeveynleri de gülüyor kalabalıkla birlikte. Annesi; Lilly’yi kucaklıyor ve isterse bir kez daha deneyebileceğini, hatta kendisinin de sahnede ona eşlik edebileceğini söylüyor. Lilly, ‘nooo’ diye kestiriyor. Gösterici Lilly’nin kırıldığının farkında. Kalabalığa dönüp yardımları için Lilly’yi alkışlamalarını istiyor. Az sonra dikkatler Lilly’den uzaklaşıp yeniden göstericiye odaklanıyor.

Gösterici, kalabalığa dönerek başka bir gönüllü davet ediyor. Lilly yaşlarında bir kız çocuğu atılıyor sahneye. Fransalı olduğunu öğreniyoruz. Gösterici Fransızca birkaç şaka yapıyor ona. Kalabalık epey artmış durumda. Fransalı çocuk, göstericinin anlattıklarını eksiksiz dinliyor ve az sonra Lilly’nin yapamadığını yapıyor. Sırasıyla üç lobutu da merdivenin üzerindeki göstericiye ulaştırıyor. Alkışlar epey uzun sürüyor bu kez. O da izleyicilerin önünde eğilip başıyla selamlıyor. Ebeveynlerinin yanına oturana dek sürüyor alkışlar. Bu durumu nasıl karşıladıklarının merakıyla hemen yanımda duran Lilly ve ailesine dönüyorum. Lilly, buruk görünüyor. Yapamamış olmanın hissettirdiklerinin yanı sıra, başka bir çocuğun başarmış olmasına ilişkin hissettiği çocuksu haset, yüz ifadesinde belirgin. Annesinin bacağına sarılmış öylece duruyor. Ailesi ise neşeli. Coşkuyla az önceki çocuğu alkışlıyorlar. Gösterici son şakaları ile gösteriyi sona erdiriyor. Hemen herkes yüzüne yerleşmiş gülümseme ile pazar yerindeki gezintilerine devam etmek üzere meydandan uzaklaşıyor. Lilly ve ailesi de… Bir sokak gösterisinden arda kalan bu detayları, pedagojik açıdan iyi bir örnek olduğunu düşünmem sebebiyle sizinle paylaşıyorum. İyi bir örnekti; çünkü:

Lilly’nin ebeveynleri çocukları başarısız olduğunda ona kızmadılar.

Onu yatıştırmak için başarısız olduğu eylemin kendisini değersizleştirmediler.

İstemediğini söylediğinde onu yeniden sahneye çıkması ve az önceki eksikliği telafi etmesi için zorlamadılar.

Başka bir çocuk sahneye çıktığında Lilly’yi de alıp oradan uzaklaşmadılar.

O çocuk, Lilly’nin yapamadığını yaptığında o çocuğu alkışlayabildiler.

Lilly’ye hissettiği olumsuz duyguları ifade edebileceği güvenilir bir alan açmanın yanı sıra o çocuğu alkışlayarak kimi olumsuz duyguların nasıl dönüştürülebileceğini de dolaylı olarak öğrettiler.

Son olarak;

Geçtiğimiz günlerde tanıklık etmenin dahi ruhsal açıdan oldukça zorlayıcı olduğu, çocukların cinsel istismarı ile yakından ilişkili olduğunu düşündüğüm bir detayı paylaşacağım. Bunu bilhassa sona sakladım.

Gösterinin başından beri kalabalık neredeyse yapılan her şakaya gülüyor ve alkışla karşılık veriyordu. Lilly sahneye çıktığında da durum farklı değildi; fakat kısa bir aralık hariç. Gösterici, Lilly’ye kuralları anlatırken lobutları cinsel organına denk getirmemesi için onu uyarmıştı. Az önceye kadar her şakaya gülen kalabalık adeta buz kesmişti. Yüzlerde gülümseme dahi yoktu. Bir çocuğa cinsel içerikli şaka yapılmasıydı bu tepkisiz tepkinin sebebi. Gösterici, söylediğinin hoş karşılanmadığını anlamış ve hızlıca konuyu değiştirmişti. Söylediğinin kalabalığı güldüreceğini ummuştu belli ki; fakat kalabalığın bu sessizliği ona da önemli bir ders vermişti. Çocukların örseleyici her türlü söz, tutum ve davranıştan korunmalarının yetişkinlerin sorumluluğunda olduğunu anlatan unutulmaz bir ders…

Photo by Skitterphoto from Pexels

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

Must Read